Hoe kunstmatige intelligentie voedselverspilling zal tegengaan

Volgens onderzoekers gaat een derde van de totale mondiale voedselproductie verloren. Het gaat hierbij om al het verlies dat plaatsvindt van productie tot en met aankoop van de consument. In Nederland wordt zo’n 13% van het gekochte voedsel weggegooid. Met name brood lijkt steeds vaker in de vuilnisbak te belanden. Met maar liefst 41 kg aan weggegooid eten per jaar is de consument de grootste verspiller. Andere verspillers zijn bijvoorbeeld de supermarkten en de horeca. Dat aan deze verspilling iets gedaan moet worden, moge duidelijk zijn.

Het UN Sustainable Development Goal 12.3 heeft als doel om in 2030 de voedselverspilling per capita ten opzichte van 2015 te halveren. Dit doel is (onder andere) door Nederland overgenomen. Aan initiatieven om om dit ambitieuze doel te behalen is in ieder geval geen gebrek. Denk bijvoorbeeld aan de app Too good to go of supermarkten die niet verkocht voedsel doneren aan voedselbanken. Maar welke rol zal technologie, en daarbij kunstmatige intelligentie spelen in het tegengaan van voedselverspilling?

Kunstmatige intelligentie om voedselverspilling tegen te gaan

Winnow introduceerde enkele maanden geleden Winnow Vision, een smart vuilnisbak voor in de commerciële keuken die machine learning toepast bij het voedselverspillingsprobleem. Het systeem maakt foto’s van wat er in de vuilnisbak wordt gegooid en herkent verschillende soorten voedsel die in de prullenbak worden gegooid. Vervolgens berekent het systeem de financiële en economische kosten van het weggegooide. Het systeem heeft het potentieel tienduizenden verschillende voedselsoorten te leren en kleine verschillen te onderscheiden, zoals veranderingen in textuur en kleur van vegetarische en normale vleesgehaktballen. Winnow Vision is vorig jaar getest in 23 Ikea-filialen in het Verenigd Koninkrijk en Ierland en heeft een equivalent van 1,6 miljoen maaltijden bespaard. Het systeem wordt inmiddels ook gebruikt door onder andere cateraars, cruiseschepen en supermarkten.

Op korte termijn zal ook in Nederland gebruik worden gemaakt van kunstmatige intelligentie om voedselverspilling tegen te gaan. Vorige maand hebben Marqt en Albert Heijn laten weten gebruik te gaan maken van dynamisch prijzen. Nee, niet het dynamisch prijzen dat bij de verkoop van vliegtickets wordt gebruikt, waardoor passagiers aan boord een ander bedrag voor dezelfde reis betalen. Meer specifiek gaat het in het kader van voedselverspilling om dynamisch afprijzen. Hierdoor is het de bedoeling dat supermarkten meer voedsel verkopen en minder verspillen. Een win-winsituatie!

Wasteless heeft hiervoor een zelflerend algoritme ontwikkeld dat voortdurend de beste prijs ten opzichte van de houdbaarheidsdatum bepaalt. Factoren die meespelen met de prijs zijn bijvoorbeeld locatie, aanbiedingen, historisch verkoop verloop en voorraad in de winkel. Klanten vinden bij de producten twee prijskaartjes: de reguliere prijs en de afprijzing bij een specifieke houdbaarheidsdatum. Hierdoor wordt de klant gestimuleerd een product met een korte houdbaarheidsdatum te kopen.

Marqt zal deze zomer starten met een leerproject waarbij dynamisch prijzen wordt toegepast op voorverpakte vleeswaren, vis, groente en fruit en kant-en-klaarmaaltijden. Albert Heijn start met een proef in het filiaal in Zandvoort waarbij het algoritme onder meer vis en kip zal prijzen.

Nederland is niet het eerste land waar het dynamisch prijzen van Wasteless voet aan de grond heeft gezet. In Italië draait het systeem al in een vestiging van supermarktketen Iper en een uitbreiding naar alle 220 winkels wordt overwogen.

Dat dynamisch prijzen kans van slagen zal hebben, lijkt mij een gegeven. Korting is namelijk altijd mooi meegenomen en supermarkten verkopen dankzij dynamisch prijzen ook meer producten. Dit laatste is al gebleken in Italië, waar met behulp van het systeem van Wasteless de omzet van kipproducten met 25 procent is gegroeid.

Dus: wat houdt andere supermarkten nog tegen? Het ontbreken van electronic shelf labels waarop de dynamische prijzen te zien zijn, is geen probleem, want Wasteless levert namelijk zelf een ‘plug-and-play-toepassing’ inclusief de benodigde schaplabels.

Hopelijk is het slechts een kwestie van tijd dat andere supermarktketens de weg naar dynamisch prijzen zullen vinden en dat we de Winnow Vision vuilnisbak binnenkort ook in Nederlandse horeca aangelegenheden zullen aantreffen.

Op naar de helft minder voedselverspilling in 2030!