Albert Heijn’s ‘Doosjevol blauwe bessen’ toch niet zo vol

Groentesnoepjes die toch niet zo gezond blijken te zijn, recyclebare kroepoek zakken die toch niet zo duurzaam zijn of een groente poke bowl met maar 5% groente. Allemaal voorbeelden van voedingsverpakkingen die te mooi om waar te zijn. Maar wanneer is zo’n verpakking nou misleidend voor de consument? Vorige maand heeft de Reclame Code Commissie, naar aanleiding van een ingediende klacht, een oordeel geveld over de verpakking van een doosje blauwe bessen van de Albert Heijn met de vermelding´Doosjevol´.

Klacht bij de Reclame Code Commissie

Consumenten, bedrijven en organisaties kunnen bij de onafhankelijke Reclame Code Commissie (RCC) een klacht indienen over een reclame-uiting wanneer ze van mening zijn dat deze in strijd is met de Nederlandse Reclame Code (NRC). De RCC buigt zich daarna over de klacht en toetst of de betreffende reclame wel voldoet aan de regels van de NRC. In onderhavig geval was de klacht gericht tegen de verpakking van blauwe bessen van het huismerk van Albert Heijn. Op de verpakking staat een foto van blauwe bessen met het logo van Albert Heijn en de tekst ‘Doosjevol blauwe bessen’. Na het openen van de verpakking blijkt echter dat het doosje slechts voor 65% gevuld is.

Bij de beoordeling of de verpakking misleidend is, kijkt de RCC naar de vermoedelijke verwachting van de consument. De vraag die dan ook gesteld moet worden is: verwacht de consument door de tekst op de verpakking dat het doosje volledig is gevuld? Volgens de RCC is dit het geval bij de verpakking van de blauwe bessen van Albert Heijn. Daardoor is er sprake van misleidende voedselinformatie, wat in strijd met het verbod op oneerlijke reclame van artikel 7 van de NRC en de Europese verordening betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten.

Kan het gewicht op de verpakking hier nog verandering in brengen?

Albert Heijn voert als verweer aan dat het vermelde gewicht op de verpakking doorslaggevend is voor de gemiddelde consument bij de beslissing om het product wel of niet te kopen. Hoewel er volgens vaste rechtspraak (HvJ EG 26 oktober 1995,C-51/94, ECLI:EU:C:1995:352) vanuit mag worden gegaan dat de consument bij de beslissing tot aankoop eerst de ingrediëntenlijst leest, is dit niet doorslaggevend bij de beoordeling of de verpakking misleidend is. De RCC oordeelt dat gekeken dient te worden naar de gehele verpakking:

“Dat de lijst van ingrediënten op de verpakking staat, kan anderzijds niet uitsluiten dat de etikettering van dat product en de wijze waarop deze is uitgevoerd de consument kan misleiden, bijvoorbeeld indien, in zijn geheel beschouwd, het etiket de indruk wekt dat het product een ingrediënt bevat dat het in werkelijkheid niet bevat, wat uitsluitend blijkt uit de lijst van de ingrediënten (HvJ EG 4 juni 2015, C-195/14, ECLI:EU:C:2015:361, inzake Teekanne).”

De term ‘Doosjevol’ bestaat niet

De RCC merkt op dat de term ‘Doosjevol’ geen bestaand woord is. De gemiddelde consument zal dit opvatten als ‘doosje vol’, wat impliceert dat het doosje geheel is gevuld met blauwe bessen. Daarbij is ook nog belang dat de verpakking volledig is bedrukt met een foto van blauwe bessen. wat visueel deze mededeling op de verpakking ondersteunt. In combinatie met de term doosjevol bekrachtigt dit dat het doosje, voor zover mogelijk, volledig is gevuld.

Bij het kopen van de blauwe bessen zal de consument er vanuit gaan dat de inhoud overeenstemt met de omvang van de verpakking. De verwachting van de consument stemt niet overeen met de hoeveelheid blauwe bessen die werkelijk in het doosje zitten. Er zitten namelijk ‘wezenlijk minder’ bessen in de verpakking dan zou kunnen. De verpakking bevat hier ook geen disclaimer over die de uitdrukking nuanceert. Daarnaast is de verpakking ook nog eens geheel ondoorzichtig. Wanneer Albert Heijn de indruk wekt dat de verpakking volledig is gevuld, dient de hoeveelheid hier ook mee overeen te stemmen.

Conclusie

De RCC komt zo tot de conclusie dat er sprake is van misleidende voedselinformatie, omdat de consument verwacht dat deze volledig is gevuld. Hoewel de blauwe bessen van Albert Heijn dit jaar niet Het Gouden Windei hebben gewonnen, de award voor het meest misleidende product van het jaar, is het raadzaam voor de Albert Heijn om zich te houden aan de aanbeveling van de RCC om niet meer op deze wijze te adverteren.