Het nieuwe Unified Patent Court en haar schaakspel

Eindelijk, daar is het nieuwe Unified Patent Court dan! Al 50 jaar vinden er onderhandelingen plaats over een eventuele hervorming van de Europese octrooipraktijk. De lange adem blijkt zijn vruchten te hebben afgeworpen want vanaf het nieuwe jaar zal het Unified Patent Court (UPC) werkelijkheid worden. Deze nieuwe rechtbank zal een gemeenschappelijke rechtbank worden voor alle Europese octrooigeschillen. Dit wordt nu al gezien als grootste verandering binnen de Europese octrooipraktijk in vele decennia.

In dit blog zal Valerie een korte introductie geven van de betekenis van het UPC voor de octrooipraktijk.

Hoe ziet de octrooipraktijk er nu uit?

Wie nu zijn of haar uitvinding in Europa wil beschermen, vraagt een Europees octrooi aan via het European Patent Office (EPO). Met behulp van een centrale aanvraag kan de aanvrager zelf selecteren in welk van de aangesloten landen hij bescherming wenst te ontvangen voor zijn uitvinding. Na toewijzing van de aanvraag ontvangt de octrooihouder een bundeltje nationale rechten van elk van de landen waar het octrooi is verleend. Het Europese octrooi wordt daarom ook wel een ‘bundeloctrooi’ genoemd.

Deze vorm van een bundeloctrooi is voornamelijk relevant voor de handhaving van je rechten. Wat doe je als rechthebbende bij een inbreuk op het octrooi in België, Italië en Duitsland tegelijkertijd? Tot op de dag vandaag is de rechthebbende aangewezen op de nationale octrooibureaus en nationale rechtbanken van de landen waar het octrooi geregistreerd is ter handhaving van zijn rechten. Een houder van een Europees octrooi dient dus in elk land separaat een procedure te starten om een verbod te kunnen krijgen op toepassing van de geoctrooieerde uitvinding. Dit brengt de nodige logistieke en financiële drempels met zich mee. De rechthebbende dient te procederen in verschillende landen, in verschillende talen en diverse rechtssystemen. Bovendien is het goed mogelijk dat er in verschillende landen verschillende uitkomsten zullen zijn van de procedure. Kleinere en zwakkere partijen zullen door deze drempels vaak afzien van een proces en toegang tot effectieve bescherming van het octrooirecht wordt daardoor bemoeilijkt. Een onwenselijke situatie, gezien de belangrijke rol van het octrooirecht op het gebied van innovatie en vooruitstrevende ontwikkeling.

Wat brengt het UPC en welke strategische overwegingen komen in het spel?

Met de komst van het UPC komt hier een drastische verandering in. Het UPC krijgt de vorm van een gezamenlijke Europese rechtbank en zal daarbij zaken gaan behandelen met betrekking tot inbreuk- en herroepingsprocedures van Europese octrooien die geldig zijn op het grondgebied van de deelnemende staten. Een belangrijk kenmerk van de eenheid van deze rechtbank is dat straks één enkele rechterlijke uitspraak rechtstreeks van toepassing is in alle aangesloten landen. Één enkele procedure zal daarmee voldoende zijn voor de octrooihouder om in alle aangesloten landen één bindende uitspraak te ontvangen.

Structuur van het UPC

Het gezamenlijke karakter van de rechtbank vereist dat het UPC voor een groot deel van Europa toegankelijk moet zijn. Om dit mogelijk te maken kent het UPC verschillende ‘divisions’. The Court of First Instance bestaat uit gespecialiseerde Central Divisions (München en Parijs) en verschillende Local en Regional Divisons in de verdragsluitende EU-lidstaten, alsmede een Court of Appeal in Luxemburg.

Strategische overwegingen

Deze grote veranderingen brengen niet alleen praktische maar ook strategische overwegingen met zich mee. Wat betreft deze blog heb ik me beperkt tot de twee belangrijkste strategische punten waar partijen mee te maken zullen krijgen. Buiten beschouwing zullen onder andere blijven: de open procesvertegenwoordiging, strategische keuzes voor rechters die plaatsnemen in de Divisions en tactische keuzes die gemaakt kunnen worden binnen de onrechtmatige ‘opt-out’ procedures.

• Opt-out of Opt-in?

Vanaf 1 januari 2023 zal de zogeheten ‘sunrise period’ in werking treden. Deze periode van drie maanden geeft octrooihouders de mogelijkheid om hun bestaande Europese octrooien te ‘opt-outen’. De opt-out is een middel waarmee een octrooihouder Europese octrooien aan de jurisdictie van het UPC kan onttrekken wanneer deze in werking treedt.

Een belangrijke overweging, met grote gevolgen. Het voordeel van één bindende uitspraak in alle deelnemende landen kan natuurlijk net zo goed nadelig uitpakken. Als octrooihouder loop je het risico op vernietiging van je octrooi in alle deelnemende landen tegelijkertijd na een procedure voor het UPC. Dit is een grote tegenstelling met het huidige systeem.

Voor de octrooihouders is het dan ook noodzakelijk om de gehele octrooiportefeuille goed door te spitten. Voor sterke octrooien kan het UPC een fijne uitkomst zijn terwijl voor zwakkere octrooien het tegenovergestelde geldt. Bestaande Europese octrooien strategisch laten deelnemen aan het UPC is dus van groot belang.

• Kies je voor specialisatie?

De procedures voor de Central Divisions zien gespecialiseerd toe op Life Sciences, Mechanical Engineering en Telecommunications. In sommige situaties hebben partijen de keuze om de procederen voor de Central Divisions of de Local Divisions. De Local Divisions brengen natuurlijk praktische voordelen met zich mee, maar vanuit strategisch oogpunt is ook de keuze van het gerecht van groot belang. Ook deze keuze zal afhankelijk zijn van de inhoud van het octrooi en de specificaties van de procedure.

Kortom, de komst van het UPC zal zeker leiden tot een sterker Europees octrooisysteem. De kans op divergerende uitspraken neemt af en het starten van het proces zal bovendien minder tijdrovend, efficiënt en kostbaar zijn. Desondanks kent het UPC systeem een hoop strategische overwegingen, die van het proces nog een groter schaakspel maken voor de octrooihouders. Hoe het in de praktijk zal verlopen, zullen we moeten afwachten.