Een twitterruzie op billboards, mag dat?

Recentelijk trok Alexander Klöpping de aandacht met een ludieke actie. Hij publiceerde een twitterdiscussie van Viruswaarheid voorman Willem Engel en de Belgische viroloog Marc van Ranst. Die naast het krijgen van doodsbedreigingen van een militair, nu ook zijn twitterberichten op abri’s in zijn buurland ziet verschijnen.

De knuffelnerd Klöpping was blijkbaar dusdanig onder de indruk van de dialoog tussen de twee mannen, dat hij een crowdfund actie begon om de berichten van online naar offline te brengen. Al snel kwamen de vragen op of dit niet in strijd is met het recht op privacy en het auteursrecht.

Auteursrecht

Voor auteursrechtelijke bescherming dient er sprake te zijn van een werk. Hierbij is het vereist dat een voortbrengsel een eigen oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt. Als een voortbrengsel aan deze werktoets voldoet, kan het aangemerkt worden als een werk.

Deze toets is verder door de Hoge Raad uitgewerkt in het Endstra-arrest. Er wordt voldaan aan de eis van een persoonlijk stempel als er sprake is van een vorm die het resultaat is van scheppende menselijke arbeid en dus van creatieve keuzes.

Er lijkt snel sprake te zijn van creatieve keuzes, maar een voortbrengsel dat zo banaal of triviaal is, dat er helemaal geen creatieve arbeid op wat voor manier dan ook achter zit, valt er niet eronder.

Bij het Endstra arrest voldoet een interview niet aan de werktoets. In dit geval lijken de tweets ook niet te voldoen aan de werktoets, omdat ze te banaal en triviaal zijn, er is geen creatieve arbeid op wat voor manier dan ook. Daardoor vallen deze tweets niet onder de reikwijdte van de bescherming van het auteursrecht.

Bij online retweeten is het aan te raden dat de tweet geretweet wordt met een embedded link.

Privacy

De andere vraag die opkwam, was of het offline publiceren van tweets van publieke figuren in strijd is met het recht op privacy van deze mannen.

Bij de abri’s is gebruik gemaakt van zowel de profielfoto’s als de namen. Uit niets blijkt dat er toestemming aan een van de heren is gevraagd voor de publicatie voor zowel de foto, als de naam en zijn persoonsgegevens.

Het medium abri offline en het medium twitter online zijn twee verschillende media. Twitter is uiteraard ook grotendeels een openbaar platform en beide heren hebben een openbaar profiel. Hier wordt er alleen gebruik gemaakt van een totaal ander medium. De berichten worden op een offline plek openbaar gemaakt. Hierdoor is het voor iedereen op straat zichtbaar. Bij Twitter is dat toch iets specifieker, omdat daar voornamelijk volgers de berichten zien. Al mag een bericht van een openbaar Twitteraccount geretweet worden of met een embedded link op een ander online medium worden gezet.

In beginsel dient er toestemming gegeven te worden om dergelijke berichten te plaatsen.

Beide heren zijn, sinds de Corona crisis en het daarbij horende felle debat, publieke figuren geworden. Hierdoor kan eventueel een dergelijk publicatie voor het publiek van belang zijn. Als een krant een tweet afdrukt, kan men spreken van een journalistieke uitzondering, de vraag is of dat hier opgaat.

Wat nu verder

Het lijkt er niet op dat een van de twee heren wakker ligt van deze deze actie. De heren hebben beide een uitgesproken mening in de media en zijn wat extra aandacht wel gewend. Met name Mark Ranst heeft wel andere dingen aan zijn hoofd na de bedreigingen.

Buiten de Corona “discussie” heeft het direct twee nieuwe discussies (opnieuw) opgebracht omtrent privacy en auteursrecht op techplatformen. Auteursrechtelijk gezien, lijkt er in dit geval niet veel aan de hand te zijn. De tweets behelzen namelijk geen creatieve keuzes.

Op het gebied van privacy zijn wel vraagtekens te zetten. In dit geval zal het het niet tot verdere problemen leiden, maar als het om niet publieke figuren gaat, kan dit sneller problemen opleveren.