Een hogere vergoeding voor de vrolijke deuntjes van de Efteling

Attractiepark de Efteling staat niet alleen bekend om zijn attracties; de liedjes die in elke hoek van het park te horen zijn, mogen ook zeker niet ontbreken. Nog dagen na een bezoek aan de Efteling worden de kenmerkende liedjes in je hoofd afgespeeld. Maarten Hartveldt is een van de componisten van de liedjes en stelt dat hij hiervoor te weinig vergoeding heeft ontvangen (lees: nog geen 200 euro per jaar).

Verschillende soorten tarieven

Auteursrechtenorganisatie Buma behartigt de belangen van componisten, tekstdichters en muziekuitgevers die bij haar zijn aangesloten, waaronder door een vergoeding voor het openbaar maken van de muziek te innen en uit te betalen. Hiervoor hanteert Buma verschillende tarieven, waaronder het Algemeen Tarief Muziekgebruik (ATM), het Tarief Mechanische Achtergrondmuziek (TMA), het Tarief Mechanische Achtergrondmuziek Horeca (TMAH) en het Tarief Kermis. Vervolgens kan er nog onderscheid gemaakt worden naar type ruimte, welke zijn onderverdeeld in categorie A en B. Er bestaat geen speciaal tarief voor het gebruik van muziek in attractieparken. Voor de muziek van Hartveldt is Buma uitgegaan van het tarief TMA categorie B voor de looppaden, pleinen en de parkeerplaats, het tarief Kermis voor de attracties en het tarief TMAH voor de horecavoorzieningen.

Het belang van muziek in attractieparken

Op 14 juli is Hartveldt in beroep gegaan tegen de uitspraak van de rechtbank Amsterdam waarin werd bepaald dat Buma niet is tekortgeschoten in de uitvoering van de tussen hen gesloten exploitatieovereenkomst. Hartveldt is het niet eens met de gehanteerde tarieven en stelt dat het belang van muziek in attractieparken groter is dan dat van achtergrondmuziek in het algemeen. De tarieven die gehanteerd worden doen volgens hem geen recht aan dit belang. Het hof is het hiermee eens en zegt:

“Achtergrondmuziek [...] is muziek die niet op een op de voorgrond tredend geluidsniveau ten gehore wordt gebracht, terwijl de muziek in themaparken veelal ten gehore wordt gebracht op een wijze die meer de aandacht trekt. De muziek als te horen in de themaparken is veelal ook speciaal gecomponeerd om de gewenste sfeer die past bij het betreffende park of de bijzondere attractie te benadrukken. Anders gezegd [...] maakt de muziek in de themaparken een substantieel onderdeel uit van de beleving in het park en is als zodanig sfeerbepalend.”

Het hof benadrukt dat dit niet per se betekent dat Buma een ander tarief had moeten hanteren en zodoende is tekortgeschoten in de uitvoering van de exploitatieovereenkomst. Het betekent wél dat er in de toekomst meer gekeken moet worden naar het belang van de muziek.

Onjuiste verdeelsleutel

Wat volgens het hof wel onjuist is, is de gehanteerde verdeelsleutel. Buma heeft namelijk een verdeelsleutel gehanteerd die geldt voor muziekgebruik op radio en televisie, terwijl de ontvangen vergoedingen verdeeld moeten worden op basis van het daadwerkelijke muziekgebruik. De desbetreffende liedjes worden namelijk iedere dag, de hele dag herhaald en komen niet voor in de afspeellijsten van radio en televisie. Een liedje bij een attractie wordt veel vaker afgespeeld dan een liedje dat in de top 40 staat; iets wat Buma ook makkelijk had kunnen (en moeten) opvragen bij de Efteling. Als gevolg hiervan heeft Hartveldt recht op een aanvullende vergoeding voor het gebruik van zijn muziek. De hoogte van de aanvullende vergoeding moet nog worden bepaald. Wellicht moet bij de omvang van de vergoeding ook rekening worden gehouden met alle keren dat de liedjes in mijn hoofd worden afgespeeld...