De privacy van de rijken van Nederland

Deze week is het weer zo ver. Een van de twee lijstjes van rijken van het zakenblad Quote ligt weer in de schappen. Naast de bekende Quote 500 brengt het blad ook jaarlijks de Top 100 van Selfmade ondernemers onder de veertig uit. De genoteerde personen komen in het blad met hun naam, geschat vermogen en soms een foto. Daarnaast wordt er een online database bijgehouden op de site met alle noteringen in zowel de Quote 500 als Top 100, maar hoe zit het met de privacy en het recht op gegevensbescherming van de genoteerden?

Gevaar voor de rijken?

Lang niet iedereen wil in de Quote 500 of top 100 staan, althans niet in het blad. Sommigen menen dat ze door de notering van hun naam met het geschatte vermogen erbij, extra gevaar lopen. Helaas voor hen is de causaliteit tussen bijvoorbeeld een inbraak en de notering in de lijst lastig te bewijzen. De (rechtmatige) publicatie van de Quote 500 noemt geen adressen. Daarnaast is de informatie over bijvoorbeeld het vermogen via andere bronnen eenvoudig te vinden; er wordt door Quote gebruik gemaakt van openbare bronnen.

Privacy?

Een op deze blog niet onbekend recht, is het recht op privacy. Uiteraard is ook dit grondrecht niet absoluut. De vrijheid van meningsuiting, dat onder andere het recht op informatie omvat, lijkt in dit geval zwaarder te wegen. Er wordt een afweging gemaakt tussen deze twee rechten. Tot nu toe lijkt het laatste recht te prevaleren. Er is nog geen zaak geweest waarbij de rechter deze afweging heeft gemaakt. Bij deze afweging kan onder andere van belang zijn dat alle informatie die gepubliceerd wordt af te leiden is uit openbaar beschikbare informatie.

Wat in het voordeel kan werken van de genoteerden, is het feit dat persoonsgegevens niet openbaar mogen worden gemaakt zonder de toestemming van de betreffende persoon. Wel kan hierop een uitzondering op worden gemaakt, wanneer er sprake is van een zwaarder wegend publiek belang. Hierdoor kan de openbaarmaking gerechtvaardigd worden.

De genoteerden worden allemaal door de Quote redactie gebeld, niet om toestemming te vragen voor plaatsing, maar onder andere om de mogelijkheid om te reageren te bieden

Bescherming van persoonsgegevens?

Kan de Algemene verordening gegevensbescherming soelaas bieden voor deze arme rijken? Het gaat hier immers om een verwerking van persoonsgegevens.

Er zijn verschillende gronden waarop de genoteerden zich kunnen beroepen. Helaas voor hen is het zo dat er bij veel gronden een uitzondering is voor de vrijheid van meningsuiting en het recht of informatie.

Het recht om vergeten te worden ex artikel 17 AVG gaat hier bijvoorbeeld helaas niet op, want de verwerking van persoonsgegevens is nodig “voor het uitoefenen van het recht op vrijheid van meningsuiting en informatie”. Deze uitzondering is al in het artikel zelf geregeld.

Daarnaast is er ook nog een algemene uitzondering in de AVG die specifiek is gericht op verwerking van persoonsgegevens en de vrijheid van meningsuiting en informatie. Dit is artikel 85 AVG. Hierdoor is de kans dat de genoteerden botvangen bij de rechter aanzienlijk.

Wat moeten de rijken nu?

Ze kunnen naar de rechter stappen, maar zullen dan waarschijnlijk van een koude kermis thuiskomen. Zowel het recht op privacy als de bescherming van persoonsgegevens zal de “leden” van de Quote lijsten waarschijnlijk geen mogelijkheid bieden de notering te voorkomen.

Al geeft Quote wel één optie om een notering te voorkomen. Een genoteerde kan zich “uitkopen”. Niet door de redactie een vakantie te geven, maar een genoteerde kan dusdanig veel aan een goed doel doneren dat het vermogen onder de ondergrens van de lijsten komt ;-).